Tarlamı başkası kullanıyor ne yapmalıyım ?
Taşınır taşınmaz mallar bazı durumlarda mülk sahibinin herhangi bir izni bulunmadan kullanıldığı yani işgal edildiği durumların hukuki karşılığı ecrimisildir. Ecrimisil, haksız işgal tazminatı anlamına gelir. Ülkemizde genel olarak bu tür durumların başında kiracının kira ödemeden ikamet etmeye devam etmesi, miras kalan tarlaların mirasçılardan biri yada birkaçı tarafından kullanıldığı halde diğer hissedarlar bu kullanım karşılığında bedel vermesiyle ortaya çıkar. Bu tazminatın söz konusu olabilmesi için; bir malın veya taşınmazın haksız şekilde, kötü niyetli olarak, mal sahibinin veya yetkili idarenin izni dışında kullanılmış olması gerekir. Gerçek kişi veya tüzel kişilere karşı açılabilecek olan ecrimisil davası ile amaçlanan, haksız işgal tazminatının alınması ve hak sahibine verilmesidir. Tazminat değeri davanın içeriğine göre değişebilmektedir. İşgal edildiği süre boyunca yaşanan gelir kaybının karşılanması olabileceği gibi ilgili mülkün mahkeme kararıyla işgalciye satılıp mülk bedeliyle birlikte işgal altında geçen sürenin kira bedeli de talep edilebilmektedir. Mahkemenin burada özellikle dikkat ettiği nokta işgalcinin niyetidir. İşgalci iyi niyetli olduğunu ispatlarsa mülk sahibi ecrimisil tazminatı alamayabilir. Ecrimisil davalarında tapu üzerinde hak sahibi olunmasa da iyi niyetle kullanım söz konusu olduğunda mahkeme tazminat davasını reddedebilmektedir. Bu durum özellikle köy yerlerinde çok hissedarlı miras intikali yapılmamış tarlalarda ortaya çıkmaktadır. 20 yıllık bir süre ile ilgili mülk kullanılmışsa ve bu süre içerisinde mülk sahibi ecrimisil davası dahil olmak üzere herhangi bir girişimde bulunmamış da işgalci kişi bu mülkte zilyetlik iddiasında bulunabilir. Bu nedenle ecrimisil davalarında zaman çok önemlidir. İşgal tespit edildiği anda ilgili mercilere başvuruda bulunulması gerekmektedir.
İşgalci 20 yıllık kullanımını ve iyi niyetini zilyetlik iddiasında öne sürerek ve şahitlerle bunu ispatlayarak ilgili mülkü kendi adına tapuda tescil ettirebilir.
Davanın açılabilme koşulları ve nasıl açılacağı konusunda bilgi edinmek için aşağıda yer alan bilgilere göz atabilirsiniz.
Hangi Durumlarda Ecrimisil Söz Konusu Olur?
Ecrisimilde yani haksız işgal tazminatında, tazminata konu olan mal sahibinin rızası veya onayı dışında elde edilmiştir. Bu malı bir hakka dayanmaksızın elinde bulunduran ya da kullanan bir işgalci vardır. Bu işgalci gerçek kişi ya da tüzel kişi olabilir.
Haksız işgal farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Örneğin, izinsiz inşaat yapmak, bir malı veya taşınmazı izinsiz kullanmak, kiraya verilen bir taşınmazda kira süresi sona ermesine rağmen akdi yenilemeden kullanmaya devam etmek haksız işgaldir. Ya da, kamu hizmetinde kullanılmak amacıyla tahsis edilen veya kiralanan bir binanın bir kısmını işgal etmek de ecrimisile konu olabilir.
Ecrimisil Davası Nedir?
Ecrimisil davası, haksız işgali yapan kişiye karşı açılan davadır. Burada amaç, malı haksız şekilde ve kötü niyetli olarak elinde bulunduran kişi veya kişilerden haksız işgal tazminatı alınması ve hak sahibine verilmesidir. Bu davayı açabilmek için ön koşul, malı haksız yere elinde bulunduran kişinin bunu davacının rızası veya onayı dışında yapmış olması ve iyi niyetli olmamasıdır.
Ecrimisil davası, Türk Medeni Kanunu ile düzenleme altına alınmıştır. Davayla amaçlanan, iyi niyetli olmayan zilyedin (elinde tutan kişinin) geri vermekle yükümlü olduğu şeyi haksız şekilde alıkoymuş olmasından kaynaklanan zararlar ve elde ettiği ürünler karşılığında hak sahibine tazminat ödenmesini sağlamaktır.
Davada, mal sahibinin gerçekten zarara uğrayıp uğramadığına bakılmaz. Ya da haksız işgali yapan kişinin kusurlu olup olmadığı önem taşımaz, kötü niyetli olarak işgali gerçekleştirmiş olması yeterlidir. Taşınmazdan / maldan elde edebilecek gelir ödenecek tazminatın hesaplanmasında esas alınır.
Ecrimisil Davası Nasıl Açılır?
Haksız işgal tazminatı davasının açılabilmesi için işgali yapan kişiye ihtarname çekilerek, durum bildirilmiş olmalıdır.
Ecrimisil davası, taşınmazın bulunduğu yerin Asliye Hukuk Mahkemesinde açılır. Bilirkişi veya bilirkişiler işgale konu olan malın kira değerinin tespit edilmesini sağlarlar. Tespit edilen miktar tazminata esas alınır. Geriye dönük olarak en fazla 5 yıllık haksız işgal tazminatı / ecrimisil istenebilir.
Uygulamada ecrimisil davası genellikle müdahalenin men’i davası ve tapu iptali davası ile birlikte açılır.